Ο ΤΟΙΧΟΣ ΠΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΜΕ ΝΑ ΠΕΣΟΥΜΕ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΑΣ
Συζητώντας με αρκετούς συμπολίτες μας, διαπιστώνω πως για τους περισσότερους το θέμα του συνταξιοδοτικού τους πλάνου μοιάζει μακρινό και δεν δείχνει να τους αγγίζει ιδιαιτέρως. Η αλήθεια βέβαια δεν απέχει και πολύ, αφού ένας 35ρης πιθανόν να απέχει από τη συνταξιοδότησή του 28,30 ίσως και 32 χρόνια με τα τωρινά δεδομένα. Στην πραγματικότητα όμως είναι ένα ζήτημα το οποίο οδηγεί το 80% των Ελλήνων σε έναν ΤΟΙΧΟ, μακρινό βέβαια αλλά ΤΟΙΧΟ. Πολλοί ίσως έχουν ακόμα στο μυαλό τους τα ποσοστά αναπλήρωσης, στη σχέση εισοδήματος-σύνταξης του παρελθόντος, όπου συναντούσαμε εισοδήματα των 1200 ευρώ να βγαίνουν στη σύνταξη με 1600,1700 η και παραπάνω ποσά. Αυτό είναι ξεκάθαρο πως στην παρούσα αλλά και για πολλά χρόνια ακόμα δεν πρόκειται να ξανασυμβεί και θα το δούμε πιο κάτω αναλυτικότερα.
Η ουσία του θέματος λοιπόν είναι, να κατανοήσουμε πως μπορεί πραγματικά τα 30 χρόνια να φαίνονται μακρινά, αλλά όσο νωρίτερα αντιληφθούμε το πρόβλημα τόσο περισσότερες πιθανότητες έχουμε να το αποφύγουμε. Για να ερευνήσουμε το πως θα το αποφύγουμε πρέπει πρώτα να το προσδιορίσουμε.
ΤΟΙΧΟΣ λοιπόν για το άρθρο μας , είναι το αποτέλεσμα που προκύπτει αν αφαιρέσουμε από το ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ που θα χρειαζόμαστε για να ζήσουμε(ή που επιθυμούμε να έχουμε), το ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΛΑΒΟΥΜΕ
ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΟ ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ μείον ΠΟΣΟ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΠΟΥ ΘΑ ΛΑΒΟΥΜΕ ίσον ΤΟΙΧΟΣ
Φυσικά για να είναι σωστό το αποτέλεσμα πρέπει να πολλαπλασιαστεί με τα χρόνια που θα ζήσουμε. Που φυσικά δεν τα γνωρίζουμε ,όπως δεν γνωρίζουμε ακριβώς και τι ποσό θα χρειαζόμαστε για να ζήσουμε όπως δεν γνωρίζουμε ακριβώς και τι σύνταξη θα πάρουμε. Εδώ όμως είναι και όλη η ουσία. Τίποτα από αυτά δεν γνωρίζουμε ακριβώς αλλά για όλα έχουμε στοιχεία και ο λόγος που φτιάχτηκε το άρθρο που διαβάζετε είναι γιατί πρέπει να αρχίσουμε να σχεδιάζουμε με ότι έχουμε για να μην πέσουμε στον ΤΟΙΧΟ. Ο ανακριβής σχεδιασμός είναι σαφώς καλύτερος από τον ανύπαρκτο σχεδιασμό. Νομίζω πως σε αυτό συμφωνούμε όλοι μας
-Προφανώς δεν ξέρουμε ποιες ακριβώς θα είναι οι ανάγκες μας σε 30 χρόνια αλλά σίγουρα μπορούμε να ορίσουμε ένα ποσό ελάχιστης διαβίωσης με βάση τη μέχρι σήμερα ζωή μας.
-Προφανώς δεν γνωρίζουμε πότε θα φύγουμε από τη ζωή αλλά μπορούμε να ακολουθήσουμε την γενική στατιστική για να βοηθήσουμε τον σχεδιασμό μας.
-Προφανώς δεν μπορούμε ακριβώς να ξέρουμε τι σύνταξη θα πάρουμε αλλά γνωρίζουμε πως υπολογίζεται η σύνταξη μας(απευθυνόμαστε σε έναν εξειδικευμένο ασφαλιστικό σύμβουλο), γνωρίζουμε τι εισόδημα είχαμε μέχρι σήμερα και περίπου μπορούμε να δούμε που θα φτάσουμε εισοδηματικά τα επόμενα χρόνια.
Λεπτομέρειες σχετικά με το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας θα δοθούν σε άλλο άρθρο, σαν παρένθεση εδώ όμως πρέπει να σημειωθεί πως οι βασικοί πυλώνες υπολογισμού της σύνταξής μας είναι οι εξής
-έτη απασχόλησης
-μέσο μικτό εισόδημα ( ο μέσος όρος βγαίνει από τα εισοδήματα μας από το 2002 και μετά)
Βάση αυτών υπολογίζεται το ποσοστό που θα λάβουμε από την Εθνική Σύνταξη (384 ευρώ) και το ποσοστό αναπλήρωσης της ανταποδοτικής σύνταξης. Το άθροισμα αυτών, μας δίνει το μηνιαίο ποσό συνταξιοδότησής μας.
Πάμε όμως να δούμε κάποια παραδείγματα, που θα μας βοηθήσουν να καταλάβουμε όλα τα παραπάνω αλλά και το μέγεθος του προβλήματος.
Παράδειγμα 1
Ας υποθέσουμε ότι μιλάμε για μία γυναίκα 37 ετών ιδιωτικό υπάλληλο
-Υπολογίζει πως ως τα 67 του θα έχει πλήρη ένσημα 32 ετων.
-Υπολογίζει πως θα έχει μέσο όρο μικτού μισθού 1050 ευρώ
-Υπολογίζει πως το ελάχιστο ποσό διαβίωσής του θα είναι τα 900 ευρώ.
-Για να βοηθήσει τον υπολογισμό του θεωρεί πως θα ζήσει έως τα 83 του.
Σ αυτό λοιπόν το παράδειγμα, βάση του συνταξιοδοτικού συστήματος της χώρας ο άνθρωπος αυτός θα λάβει μηνιαία σύνταξη 702 ευρώ μηνιαίως. Κατά συνέπεια θα του λείπουν 198 ευρώ μηνιαίως για 16 χρόνια που έχει υπολογίσει πως θα παίρνει σύνταξη.
Και για να το κάνουμε και πιο εύκολο ισχύει το εξής
198€ (μηνιαίο έλλειμα) x12 (μήνες τον χρόνο)=2.376
2.376€ x 16 (χρόνια έως τα 83 του) = 38.016 ευρώ
Ο ΤΟΙΧΟΣ του λοιπόν είναι της τάξης των 38.016 ευρώ.
Παράδειγμα 2
Ας υποθέσουμε πως μιλάμε για έναν άντρα 40 ετών με ατομική επιχείρηση. Ο συγκεκριμένος άνθρωπος βγάζει περίπου 20.000 το χρόνο, όμως επειδή το ασφαλιστικό σύστημα του το επιτρέπει, (οι αυτοαπασχολούμενοι ασφαλίζονται με βάση την κλίμακα που θέλουν και όχι με το εισόδημά τους με το παρόν σύστημα), έχει επιλέξει την χαμηλότερη κλίμακα ασφάλισης, από τις πέντε διαθέσιμες, των 210 ευρώ μηνιαίως ,που για τον υπολογισμό του κρατικού μηχανισμού για την σύνταξη του σημαίνει εισόδημα υπολογισμού 775 ευρώ. Άρα έχουμε τα εξής
-Υπολογίζει πως στα 67 του θα έχει πλήρη ένσημα 35 ετών.
-Το μέσο εισόδημά του όπως είδαμε πριν είναι τα 775 ευρώ
-Θεωρεί πως το ελάχιστο ποσό διαβίωσης για αυτόν είναι τα 1000 ευρώ μηνιαίως.
-Για να βοηθήσει τον προγραμματισμό του θεωρεί πως θα ζήσει ως τα 83
Σε αυτό το παράδειγμα λοιπόν, ο συγκεκριμένος συμπολίτης μας θα λάβει 673 ευρώ μηνιαία σύνταξη. Κατά συνέπεια θα του λείπουν 327 ευρώ μηνιαίως για 16 χρόνια που έχει υπολογίσει πως θα παίρνει σύνταξη. Με λίγα λόγια θα του λείπουν 3.924 ευρώ το χρόνο ή συνολικά 62.784!
Ας το δούμε και με αριθμούς…
327€ (μηνιαίο έλλειμα) x12 (μήνες τον χρόνο) = 3.924€ ετήσιο έλλειμα
3.924€ x 16 (χρόνια που έχει υπολογίσει) =62.784 ευρώ!!!!!!
Ο ΤΟΙΧΟΣ του είναι της τάξης των 62.784 ευρώ.
Βλέπετε πως τα συντάξιμα ποσά μειώνονται στους αυτοαπασχολούμενους διότι στις περισσότερες των περιπτώσεων όσοι έχουν την επιλογή(ατομικές επιχειρήσεις ,ελεύθεροι επαγγελματίες , μέτοχοι ΟΕ,ΕΕ,ΑΕ κτλ) θα πάρουν τις χαμηλότερες ασφαλιστικές κλίμακες οπότε θα προκύψουν μελλοντικά μεγάλα κενά στα επιθυμητά εισοδήματα.
Εδώ ακριβώς έρχεται ο ρόλος της ιδιωτικής ασφάλισης, η οποία επικουρικά μπορεί να δημιουργήσει το εισόδημα που μέσα από τον σχεδιασμό μας, υπολογίσαμε πως πολύ πιθανόν μελλοντικά να μας λείψει. Μέσα από τα ασφαλιστικά προγράμματα μας δίνεται η ευκαιρία να δημιουργήσουμε λογαριασμούς οι οποίοι κεφαλαιοποιητικά θα μας δώσουν το εισόδημα που επιθυμούμε και με όρους που εξ αρχής γνωρίζουμε χωρίς κάποιος να μπορεί τους αλλάξει κατά τη διάρκεια των χρόνων κερδίζοντας παράλληλα και από τα προνόμια που προσφέρουν τα προγράμματα αυτά όπως πχ υψηλά επιτόκια.
Εδώ θα ήθελα να επισημάνω πως πέρα από την απόφαση που πρέπει να πάρουμε για τον σχεδιασμό μας ,πολύ σημαντικό ρόλο παίζει και ο χρόνος υλοποίησής του. Είναι δέουσας σημασίας να κατανοήσουμε πως για κάθε χρόνο που καθυστερούμε την υλοποίηση του σχεδιασμού μας προσθέτουμε οικονομικά βάρη στα χρόνια που έρχονται. Είναι προφανές πως είναι πολύ πιο εύκολο , και θα χρειαστεί να δεσμεύσουμε λιγότερα χρήματα από τον μηνιαίο οικογενειακό προυπολογισμό μας πχ για να μαζέψουμε 40.000 ευρώ σε 30 χρόνια, από το να πρέπει να τα μαζέψουμε 40.000 σε 20 ή σε 15 χρόνια.
Ας ξεκινήσουμε όλοι λοιπόν να μαζεύουμε εισόδημα για όταν δεν θα είμαστε ικανοί να παράγουμε το ίδιο. Από όποια σκοπιά και να το δούμε μόνο κερδισμένοι μπορούμε να είμαστε από αυτή μας την απόφαση μελλοντικά.
- Αν τα πράγματα πάνε όπως τα σχεδιάσαμε, τότε μπορούμε να είμαστε περήφανοι για τον σχεδιασμό μας και για το ότι αποφύγαμε τον ΤΟΙΧΟ
- Αν τα πράγματα πάνε καλύτερα και το ποσό της σύνταξής μας από τον κρατικό φορέα είναι τελικά μεγαλύτερο από ότι προβλέψαμε ,μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα χρήματα μας για κάτι άλλο, αφού τα ιδιωτικά προγράμματα αποταμίευσης δεν μας περιορίζουν για το πως και το πότε θα χρησιμοποιήσουμε το κεφάλαιο που έχει συσσωρευτεί.
- Αν τα πράγματα πάνε χειρότερα και τελικά οι ανάγκες μας είναι μεγαλύτερες και η σύνταξη την οποία θεμελιώσαμε ,από τον κρατικό φορέα, είναι μικρότερη από αυτή που υπολογίσαμε και πάλι έχουμε κάνει ένα βήμα μπροστά. Σίγουρα με το ποσό που μαζέψαμε μειώσαμε το πρόβλημά μας και αν δεν μπορούμε να πούμε πως αποφύγαμε τον ΤΟΙΧΟ μας σίγουρα ελαχιστοποιήσαμε την δύναμη με την οποία πέσαμε πάνω του.
Ελευθέριος Μιχαλέλης